Het Regionaal Archief Alkmaar (RAA) heeft een omvangrijke collectie particuliere archieven. Particulieren kunnen stichtingen, verenigingen, kerken, bedrijven, families of individuele personen zijn. In aanvulling op de gemeentelijke archieven laten deze particuliere archieven een belangrijk deel van ons lokale en regionale verleden zien.
Digitaal en papier
Hoewel een archiefinstelling nog vaak wordt geassocieerd met oude papieren en boeken, biedt het RAA inmiddels ook een veilige opslaglocatie voor digitale archieven. Dat is ook voor particulieren belangrijk. De meeste archieven van particulieren worden sinds het einde van de twintigste eeuw tenslotte gevormd door digitale bestanden: administraties op digitale dragers zoals cd-roms en harde schijven, en tegenwoordig vooral digitale omgevingen zoals cloud-netwerken, websites en sociale mediakanalen.
De digitale wereld is in al deze vormen inmiddels verankerd in onze samenleving. Het is belangrijk dat deze wereld terug te vinden is in archiefcollecties, zodat deze voor toekomstige onderzoekers niet verloren gaat. Gelukkig weten particulieren het RAA steeds vaker te vinden met hun digitale collecties, zoals podcastmakers en bedrijven in de lokale game-industrie. Tegelijkertijd worden er ook zogenaamde hybride archieven aangeboden: een combinatie van digitaal en papier binnen één archief. Recentelijk heeft het RAA zo’n hybride archief met een bijzonder achtergrondverhaal in het e-depot geplaatst: het archief van kunstenaar Jaap Min. Dit archief laat mooi zien hoe papieren en digitale archieven elkaar op een waardevolle manier aanvullen.
Jaap Min
Het archief van Jaap Min is het resultaat van een jarenlange inventarisatie van de monumentale werken van Jaap Min (1914-1987), een bekende kunstschilder en glazenier uit Bergen. Jaap Min heeft in opdracht vele monumentale kunstwerken gemaakt die in gebouwen werden verwerkt, zoals glas-in-lood ramen, muurschilderingen, mozaïeken en fresco’s. Veel van deze werken zijn nog in kerken, scholen en andere publieke gebouwen door heel Nederland te bewonderen.
In 2013 zijn alle voorbereidende schetsen en ontwerpen voor de monumentale werken naar het Regionaal Archief Alkmaar gebracht. De ontwerpen zijn namens de Stichting Jaap Min in 2019 gefotografeerd en geïnventariseerd door dochter Marlou Min en haar partner Max Prins. In de tussentijd heeft Max Prins ook de taak op zich genomen om alle monumentale werken in kaart te brengen, mede vanwege voortdurende dreiging van sloop van gebouwen waarin ze waren verwerkt. Bij die zoektocht zijn meerdere kunstwerken herontdekt. In de periode 2017-2021 is elk gevonden monumentaal werk op locatie bezocht, gefotografeerd en gedocumenteerd. Het archief en het onderzoek leidden tot veel waardevolle informatie, onder meer bij herplaatsingen van bestaande kunstwerken.
Gezamenlijk leverden alle foto’s en inventarisaties van de monumentale werken van Jaap Min een omvangrijke digitale collectie op. Deze digitale bestanden zijn recentelijk opgenomen in het e-depot van het RAA en samen met de papieren schetsen binnen één toegang ontsloten. Daarmee is de Collectie Monumentale Werken Jaap Min een waardevolle collectie geworden van diverse bronnen, zowel fysiek als digitaal, die alle bekende documentatie over de monumentale werken met onderlinge verwijzingen in haar geheel beschikbaar stelt aan onderzoekers, architecten en andere geïnteresseerden.
Bekijk hier het archief van Jaap Min. Momenteel maakt het RAA een selectie van de foto’s van de monumentale werken, die in fases op de beeldbank worden geplaatst. De eerste selectie is hier te vinden. De beeldbank zal in de komende tijd verder worden aangevuld.
Verder lezen
De monumentale kunst van Jaap Min in Alkmaar (blogpost RAA)
H. Steenbruggen, Jaap Min - wat zich schildert tussen polder en duin, Museum Belvédère/Uitgeverij Noordboek 2019