Het straatbeeld van Alkmaar in de jaren ’80 veranderde in een rap tempo. De stad breidde uit naar het noorden, maar ook in en rond het centrum verrezen nieuwe gebouwen, veelal in de kenmerkende bouwstijl uit die periode. Een stijl die nu door velen wordt verafschuwd, maar waar ook langzaam maar zeker een herwaardering voor komt. Sloop van gebouwen, die al heel lang in de stad stonden kwam, tot verdriet van velen ook vaak voor. Zo moesten Alkmaarders afscheid nemen het oude post- en telegraafkantoor in de Koorstraat, het Rijks Opvoedingsgesticht, de baileybrug en het Victoriebad. Nieuw in Alkmaar waren onder andere het station Alkmaar Noord, woningbouw op het Veneetse Eiland, het busstation bij het centraal station en winkelcentrum De Mare. Wat gebeurde er verder zoal in Alkmaar? Hieronder een aantal van gebeurtenissen.
1980
Op 3 december onthulde burgemeester Roozemond een gedenksteen en plaquette op de plek waar de rondweg van Alkmaar werd gesloten. De rondweg was nu echt rond. De brug over het kanaal Omval-Kolhorn, de Nollenbrug, was klaar. Het verkeer kon nu via de N242 (ooit de S7) naar de N508 (Nollenweg) en naar de N245 (Huiswaarderweg/Schagerweg) en visa versa rijden. Acht jaar was er aan gewerkt met een prijskaartje van 100 miljoen gulden. Bekijk hier meer foto's van de opening van de rondweg.
Ook in 1980
De opening van station Alkmaar Noord, de afbraak van het oude post- en telegraafkantoor op hoek Koorstraat/ Heul en de brand bij Putoline op het Heiligland.
1981
In september 1979 sloeg de Alkmaarse wethouder J.H. Helder met een houten hamer de eerste piketpaal voor het nieuwe sportcomplex ‘De Hoornse Vaart’ in de grond. Dankzij een zachte winter schoot de bouw snel op. Al in november 1980 ging de sporthal open. De bouw van het zwembad nam meer tijd in beslag, maar op 1 april 1981 konden de eerste zwemmers ook hier naar binnen. Het golfslagbad en de sproeipalen waren immens populair en van ver buiten Alkmaar kwamen de mensen naar het zwembad. Bekijk hier foto's van de Hoornse Vaart. In deze blog is meer te lezen over de historie van het zwembad.
Ook in 1981
De opening van jeugdcentrum 'Turbo' in Alkmaar Noord en woningbouw aan het Veneetse Eiland.
1982
In mei 1982 opende een nieuw dorp: het PEN-dorp. Ontworpen door architect Bonnema. Op een terrein van 70.000 m2 in de Bergermeerpolder vestigde zich het bedrijfskantoor van het Provinciaal Elektriciteitsbedrijf (later Liander). Naast 14.500m2 aan kantoren waren er binnentuinen, dakterrassen, waterpartijen, werkplaatsen en zelfs een sporthal. Een compleet dorp voor meer dan 500 medewerkers. Het gebouw staat inmiddels leeg en moet met de tijd plaats maken voor woningbouw. Lees in deze blog meer over de historie van het PEN-dorp.
Ook in 1982
De sloop van de het voormalige Rijksopvoedings Gesticht aan de Scheteldoekshaven.
1983
De voormalige school en later brandweerkazerne op de hoek Sint Sebastiaanstraat / Gedempte Nieuwesloot is in oktober 1983 bijna van de aardbodem verdwenen. Het sloopwerk ging heel voorzichtig omdat veel van het materiaal van de buitenkant via de sloophandel weer voor hergebruik in aanmerking kwam. Waar het gebouw stond zou een groot complex van winkels, kantoren en woningen verrijzen. Bekijk hier meer foto's van de sloop.
Ook in 1983
De bouw van het NZH-busstation bij het station Alkmaar.
1984
Het definitieve ontwerp voor de nieuwe parkeergarage aan de Kanaalkade was op 12 maart 1982 nog niet klaar, maar de uit 1936 stammende Karperton kaasfabriek werd wel alvast gesloopt. Dat zou zo’n drie maanden in beslag nemen. Bezoekers van de binnenstad konden hun auto eind 1985 parkeren in de nieuwe garage met de ingang aan De Dijk. Bekijk hier meer foto's van de Karperton.
Ook in 1984
Plaatsing van de stalen voetgangersbrug (eerder lag iets verderop een baileybrug) over de Nieuwe Schermerweg. Opening van Winkelcentrum de Mare (meer foto's en achtergrondinformatie).
1985
Begin juli begon de sloop van de uit 1863 stammende Dominicuskerk van de architect P.J.H. Cuypers. Pogingen om de kerk rendabel te maken waren mislukt en de bouwkundige staat was enorm slecht. Het gebouw werd door het kerkbestuur verkocht aan de projectontwikkelaar Joris Honig. Het zou plaats gaan maken voor winkelcentrum “Domus”. In eerste instantie zou ook het torentje aan de Laat gesloopt worden, maar uiteindelijk kon die blijven staan. Dit tot vreugde van vele Alkmaarders. Bekijk hier meer foto's van de sloop van de Dominicuskerk.
Ook in 1985
Een brand (meer foto's) in een jute-handel aan de Edisonweg.
1986
20 jaar lang stond het strakke betonnen gebouw van de chemicaliënfabriek Vriesia tussen de historische panden aan het Luttik Oudorp. Het werd daar neergezet nadat het vorige pand van Vriesia in 1960 in een flinke brand ten onder ging. Het nieuwe gebouw was volgens velen een smet aan de gracht, zeker nadat het na het vertrek van Vriesia was overgenomen door krakers. In februari 1986 werd het gebouw beetje voor beetje gesloopt door slopersbedrijf NILO. Er voor in de plaats kwam een appartementencomplex. Bekijk hier meer foto's van de brand en sloop van de Vriesia chemicaliënfabriek.
1987
De brug over het Noord-Hollandskanaal tussen het Kanaalschiereiland en de Noorderkade stond al sinds de jaren ’60 in de planning. In april 1987 ging die dan eindelijk open. Alleen het openstellen voor al het verkeer bleek nog een tijdje een heet hangijzer in de Alkmaarse politiek. De PvdA wilde geen autoverkeer over de brug, de VVD wel. Na onderzoek naar de verkeerstomen in de stad en de steeds nijpender wordende verkeerssituatie bij de Friesebrug werd op het laatste moment besloten al het verkeer toch toegang te geven tot de brug.
Ook in 1987
Brand boven disco 'Swaf' aan het Luttik Oudorp.
1988
Bijna twee jaar werd er gebouwd aan het nieuwe politiebureau, maar op 28 september was dan eindelijk de officiële opening van het nieuwe bureau op het Afgesneden Kanaalvlak. Twintig jaar had de politie gestreden voor meer ruimte. In de jaren ’60 bleek al dat het uit 1936 daterende gebouw aan het Kerkplein te klein was voor alle agenten en medewerkers. De feestelijke opening werd enigszins overschaduwd door een verstoring van de openingsspeech van minister Van Dijk. Een politieagent uitte felle kritiek op het bezuinigingsbeleid van de minister, waarna de hele zaal een hard applaus liet horen. De minister van ‘not amused’.
Ook in 1988
Sloop van het zomerbad (Victoriebad) in De Hout.
1989
Badmeester Govers liet op 2 juli 1989 het zwemwater weglopen uit het zwembad ‘De Overdekte’. Na 54 jaar was het over met het zwemmen in de Alkmaarse binnenstad. Ondanks vele petities en andere verzoeken tot behoud van het pand aan het Canadaplein, moesten mensen voortaan hun baantjes gaan trekken in de Hoornse Vaart en later dat jaar in het nieuwe zwembad in De Hout. Plannen waren er voor een bibliotheek, hotel of een congrescentrum op de plek van ‘De Overdekte’. Het werd uiteindelijk een bibliotheek én een museum. Bekijk hier meer foto's van de sloop van het zwembad.
Door Mark Alphenaar