Stuk van de maand: Versjes van vakantiegangers

Elke maand plaatsen we een bijzonder archiefstuk uit onze collectie in de schijnwerpers. Deze keer: het gastenboek van het Bergense pension Bergeroord uit de jaren twintig, vol gedichtjes van tevreden vakantiegangers.

Ik heb in Bergen veel gezien
In bosschen en aan zee
Maar het beste toch van al beviel
Mij 'Bergeroord' met Gé.

Zo luidt het versje dat een vakantievierende Amsterdammer een eeuw geleden, op 22 juli 1923, optekende in het gastenboek van het Bergense pension Bergeroord. Het pension met vijftien kamers stond aan de Dorpsstraat 15 en was, aldus een advertentie, voorzien van ‘electrisch licht en waterleiding en van alle gemakken’. Het werd sinds 1921 gerund door de voormalige zeeman Jacobus van Pomeren en zijn vrouw Antje, bijgestaan door hun vrolijke pleegdochter Gé, die favoriet was bij de gasten. Behalve een pension had Van Pomeren er ook een lunchroom, waar volgens de reclame ‘fijn IJs, heerlijke Limonade, beste Koffie en Thee’ te krijgen waren.

Advertentie lunchroom Bergeroord 22 juli 1922  

Rijmen

Buiten het zomerseizoen was Bergeroord in gebruik als vakantiekolonie voor stadskinderen. Maar in de zomermaanden stroomden vakantiegangers uit heel Nederland naar het pension. Veel gasten uit de Zaanstreek, waar Van Pomeren zelf vandaan kwam, maar ook uit bijvoorbeeld Amsterdam en Rotterdam, uit Bussum en Zeist, en uit Friesland. Het waren gezinnen en hele families, groepjes vrienden en soms ook grote gezelschappen. Sommige gasten keerden jaar na jaar terug.

Echtpaar Van Pomeren met groep kinderen voor het pension  versje uit boek

De eerste gasten noteerden in juli 1921 alleen hun naam en de datum in het gastenboek, maar al op de eerste pagina staat ook een gedichtje (‘Welnu, ik wil u allen mededeelen / Dat pension “Bergeroord” is aan te bevelen’). Er volgden vele versjes, waarbij de gasten de naam Van Pomeren graag lieten rijmen op ‘bekommeren’ – bij Van Pomeren hoefde je je nergens om te bekommeren – en ook de combinatie ‘Bergeroord’ en ‘zegt het voort’ was populair: ‘Hoera Hoera voor Bergeroord / Hoort lieve menschen en zegt het voort’.

Kippetjes en slagroom

De gasten prezen de bedden en het eten – zowel de kwaliteit als de hoeveelheid, want: ‘Het bedje was zacht en het eten zeer fijn / En de porties die je kreeg, ze waren niet klein.’ Een ander schreef: ‘Wie in Bergen z'n vacatie wil verslijten / Hoeft warempel niet op een houtje te bijten.’ Eén dichter roemt specifiek de ‘kippetjes en slagroom, de taartjes en Gé’.

Versje van 22 juli 1923  Twee jonge vrouwen met fietsen in augustus 1924  Vakantiefoto van een gezin op een brug in juni 1924

Vakantiefoto’s

In latere jaren lieten sommige gasten ook vakantiefoto’s achter in het boek. Het zijn familiefoto’s met veel kinderen, maar bijvoorbeeld ook foto’s van jonge vrouwen die samen hun vakantie in Bergen doorbrachten. En al blijkt uit een aantal gedichtjes dat het Hollandse zomerweer nogal eens te wensen overliet, toch kwam de conclusie steeds hierop neer: ‘In één woord alles is hier fijn, / Ge kunt hier gerust een jaartje zijn.’

In 1926 raakte Van Pomeren door een frauderend familielid in financiële problemen. Aan het eind van dat jaar werd pension Bergeroord verkocht. De laatste aantekening in het gastenboek dateert van augustus 1926: ‘Hulde aan de vrouw des huizes voor haar prima keuken!’

Bekijk het gastenboek in de Collectie aanwinsten.

pagina's uit boek  pagina uit boek  Laatste pagina

test