Alle oude notarisarchieven uit het hele werkgebied van het Regionaal Archief zijn nu gescand en voor iedereen vrij te raadplegen via de website: samen meer dan een miljoen scans. Het gaat om archieven van notarissen die werkzaam waren in de periode van de late zestiende eeuw tot en met 1842, toen de wetgeving voor notarissen veranderde – van Castricum tot en met Texel en van Bergen tot en met Wieringen.

Zulke notariële archieven zijn een belangrijke historische bron. Wie op zoek is naar voorouders of andere historische personen in de regio vindt bijvoorbeeld een schat aan informatie over onder meer relaties, bezittingen en werk in typische notarisakten als testamenten, huwelijkse voorwaarden, boedelinventarissen, machtigingen en contracten. Daarnaast bevatten de notarisarchieven stukken die een beeld geven van het dagelijks leven van toen. Notarissen legden namelijk ook getuigenverklaringen vast over allerlei grote en kleine gebeurtenissen die gebruikt konden worden in procedures en rechtszaken. Daardoor zijn we nu op de hoogte van eeuwenoude ruzies, schandalen en bijzondere voorvallen.

Zo verhaalde een getuige in 1644 voor een Alkmaarse notaris hoe de oude Jannetge Besjes ervan beschuldigd werd een paard in Egmond aan den Hoef betoverd te hebben, en vervolgens gedwongen werd die betovering te verbreken door het dier te zegenen.
En met name op Texel hadden de notarissen hun handen vol aan het optekenen van verklaringen die zeelieden aflegden over de lotgevallen van gestrande, beschadigde en vergane schepen. Bij schade aan een schip of lading was zo’n verklaring voor de notaris namelijk verplicht.

Miljoen scans

De laatste portie notarisarchieven uit de regio – onder meer uit De Rijp, Warmenhuizen en Nieuwe Niedorp – werd gescand door scanbedrijf Lots Imaging uit Voorschoten: ruim dertig meter aan archiefmateriaal, zo'n 163.000 scans. In totaal zijn er daarmee nu via de website van het Regionaal Archief 1.354.067 scans van notarisakten met een paar klikken van de muis overal en voor iedereen toegankelijk.

De notarisakten zijn bronnen die vaak geraadpleegd worden. Nu ze digitaal te bekijken zijn, hoeven de originele stukken minder vaak uit het depot gehaald te worden, waardoor ze beter bewaard blijven voor de toekomst.