Het leven en werk van Cornelis Drebbel

Cornelis Jacobsz Drebbel (wikipedia) werd in 1572 in Alkmaar geboren. Hij volgde een opleiding bij de bekende graveur Hendrik Goltzius in Haarlem en trouwde in 1595 met Sophia, een jongere zuster van zijn leermeester. Met haar vestigde hij zich in Alkmaar, in een pand op de hoek van de Doelenstraat en de Koningsweg. Behalve als graveur was Drebbel ook actief als schrijver/natuurfilosoof, instrumentmaker en werktuigkundige.

Portret van Drebbel

In 1598 verwierf hij octrooien op een pomp en een eeuwigdurend uurwerk, dat volgens hem op eigen kracht wel honderd of meer jaren kon blijven lopen. Het principe erachter, dat al in de oudheid was ontdekt, had te maken met temperatuur- en luchtdrukverschillen die een hoeveelheid vloeistof deden stijgen of dalen.
Drebbel wist veel aandacht te trekken met zijn uitvindingen. In 1600 bouwde hij een fontein in Middelburg en in 1602 wist hij een octrooi te verwerven voor een verbeterde schoorsteen. Rond 1605 vertrok hij naar Engeland, waar hij een functie kreeg aan het hof van koning Jacobus I. Veel roem oogstte hij met zijn ‘perpetuum mobile’, een verdere uitwerking van zijn eeuwigdurend uurwerk. Hij groeide uit tot een Europese beroemdheid.

Van 1610 tot begin 1613 vinden we Drebbel in Praag aan het hof van keizer Rudolf II, een liefhebber van kunst en wetenschap. Hier hield hij zich bezig met allerlei proeven op alchemistisch en chemisch gebied. Ook construeerde hij pompen voor de mijnbouw.
Na de dood van de keizer keerde Drebbel terug naar Engeland. Hij was daar op allerlei terreinen actief. Zo bouwde hij in 1620 een onderzeeboot, waarmee hij op de Theems een eind onder water voer. Daarnaast hield hij zich bezig met zelfregulerende ovens, de constructie van microscopen en telescopen en ontwikkelde hij een nieuwe methode voor het verkrijgen van een scharlakenrode kleurstof. Drebbel bracht de rest van zijn leven in Engeland door. Hij overleed in Londen in 1633.
Drebbel genoot tijdens zijn leven grote roem, gebaseerd op verslagen over zijn uitvindingen en op zijn werk Een kort tractaet van de natuere der elementen, dat vele keren werd herdrukt en vertaald.
De betekenis van Drebbel ligt met name in zijn grote vaardigheid als praktisch technicus. Daarin was hij een wegbereider voor de moderne wetenschap.
Het Tweede Drebbelgenootschap schreef een uitvoerige biografie.

Kaart van Alkmaar gemaakt door DrebbelTweede Drebbelgenootschap

Het Tweede Drebbelgenootschap onderhoudt een website over Drebbel (drebbel.net). Dit genootschap is opgericht door Hubert van Onna en gevestigd te Amsterdam. De naam van het Genootschap refereert aan het ‘Drebbel Genootschap’ dat in 1925 in Hoorn werd opgericht door dr. H.A. Naber en enige medestanders. Doel was het bereiken van eerherstel van Drebbel en het maken van reconstructies van allerlei uitvindingen van Drebbel. Ook het Tweede Drebbelgenootschap zet zich in voor de bekendheid van Drebbel en zijn werken.

Grafisch werk en publicaties van Drebbel

Het Tweede Drebbelgenootschap heeft een handig online-overzicht gemaakt van het grafische werk van Drebbel en van zijn publicaties. Bij de scans van de publicaties zijn ook transcripties opgenomen.  Bekijk hier beelden over en van Drebbel in de beeldbank van het Archief.

test