197 edities van het Morgen Bulletin online
Wat zette een negentienjarige jongen ertoe om in 1944 een verzetskrantje in Alkmaar te beginnen? We zullen het nooit precies te weten komen, want de persoon in kwestie, Piebe Duijff (1925-1966), heeft er na de oorlog met zijn gezin weinig over gesproken. Net als veel mensen na de oorlog keek hij waarschijnlijk liever vooruit en niet naar het verleden. Het Regionaal Archief Alkmaar heeft recentelijk van Piebe’s zoon een complete set gekregen van het Morgen Bulletin - het verzetskrantje dat Piebe maakte vanuit zijn ouderlijk huis aan de Rozenstraat 18 te Alkmaar.
Toen de oorlog begon was Piebe Duijf nog geen vijftien jaar oud. Hij bezocht de MULO in de Snaarmanslaan in Alkmaar. Het is niet helemaal duidelijk waarom, maar vanaf zijn zestiende heeft Piebe iets meer dan een jaar moeten onderduiken bij de familie Moeijes in Spierdijk. Begin 1943 keerde hij terug naar Alkmaar. Daar nam Piebe uiteindelijk de gevaarlijke beslissing om een illegaal krantje te gaan maken.
Op 13 mei 1943 kwam de oproep van de Duitsers dat mensen hun radio moesten inleveren. Dit om te voorkomen dat ze naar de BBC of Radio Oranje gingen luisteren. De familie Duijff had ook een radio, maar leverde die niet in. De familie bleef luisteren naar onder andere de BBC. Bij onraad kon de radio echter verstopt worden in het plafond boven de badcel op de eerste verdieping. Piebe luisterde naar de BBC en begon de ontvangen berichten te verwerken tot een dagelijks krantje. Het was in het begin niet meer dan een tweezijdig papiertje dat met behulp van carbonpapier werd vermenigvuldigd. De grootte van het krantje was natuurlijk niet belangrijk. Wat wel belangrijk was, was dat het wereldwijde geallieerde nieuws de Alkmaarders bereikte. En daar bleek enorm veel vraag naar te zijn.
Op 25 september 1944 verscheen het eerste nummer. Er werden vijf exemplaren gemaakt, waarvan eentje voor het eigen archief van Piebe. De overige vier bracht hij zelf naar de abonnees. Steeds meer mensen wilden daarna het Morgen Bulletin ontvangen. Na tien dagen waren er al dertig abonnees. In het begin deed Piebe al het werk zelf en was het laat in de ochtend dat het krantje de deur uit ging. Gelukkig kwam er hulp van de heer C. Bier uit de Rembrandtstraat, maar deze zeer gewaardeerde hulp viel weg in december 1944 toen Bier werd opgepakt bij een razzia. De distributie hoefde Piebe al snel niet meer zelf te doen. De heer Van Leeuwen, een evacué uit Den Helder, ging de Morgen Bulletins rondbrengen. In eerste instantie had hij één exemplaar dat hij naar verschillende mensen toe bracht om te laten lezen. Door de contacten die hij hiermee opdeed werd de heer Van Leeuwen een belangrijke schakel in het verkrijgen van materiaal voor het maken van het Morgen Bulletin. Ook de broer van Piebe, Cees, hielp mee met het rondbrengen van het Morgen Bulletin.
Dat verkrijgen van materiaal was tijdens de oorlog altijd een probleem. Gelukkig waren vele mensen zeer behulpzaam en konden Piebe en zijn medewerkers telkens nieuw papier, inkt, accu’s, stencils en financiële bijdragen ontvangen. Ook werd technische medewerking van alle kanten ontvangen. De accu voor de radio werd bijvoorbeeld opgeladen in de Geestmolen. Op één dag na hebben ze nooit zonder stroom gezeten en de productiesnelheid kon worden opgevoerd door het verkrijgen van een cyclostyle kopieermachine. Door alle hulp kwam het Morgen Bulletin, op één keer na toen er gebrek was aan materiaal, altijd uit.
Tegen het einde van de oorlog had het Morgen Bulletin inmiddels achthonderd abonnees. Elke dag liepen er tientallen mensen de achter- en voordeur in en uit bij het huis van de familie Duijff. De ouders van Piebe wisten van het werk op zolder en hielpen mee waar nodig. Nog drukker werd het in de laatste weken van de oorlog, dagelijks werden er tot vijftienhonderd exemplaren gemaakt. Opvallend is ook dat in de uitgaven in april en mei 1945 steeds meer lokaal nieuws te vinden was. Daarvoor gingen de berichten voraal over de oorlog ver buiten Alkmaar.
Het laatste exemplaar van het Morgen Bulletin kwam op zaterdag 19 mei 1945 van de ‘pers’. Het was een speciale slot-uitgave waarin Piebe vertelde over hoe het krantje tot stand kwam en wie er allemaal aan hadden meegewerkt. Ook bedankte hij in deze laatste uitgave de vele mensen die hadden meegeholpen. Hij eindigde met een dankwoord aan zijn ouders en de woorden “Wanneer zij [zijn ouders] de toestand niet zo gemakkelijk hadden opgenomen, dan zou het Morgen Bulletin wel eens een veel korter leven hebben gehad!!”.
Alle edities van het Morgen Bulletin zijn nu te vinden op de website van het Regionaal Archief.
Door Mark Alphenaar