Duitse ‘bunkers’ kregen tweede leven als jeugdparadijs

De communicatiebunker en woonschuilplaatsen aan de Schermerweg

Na de oorlog waren er in Alkmaar nog diverse Duitse verdedigingswerken aanwezig, zoals bunkers en wegversperringen. Hoewel de meeste mensen zo snel mogelijk deze fysieke herinneringen aan de bezettingstijd uit het straatbeeld wilden hebben, droeg de minister van oorlog in juli 1945 de gemeentelijke overheden op ‘geen permanente (d.w.z. in steen, beton of gewapend beton uitgevoerde) versterkingen of versperringen op te ruimen, tenzij deze ernstige verkeersobstakels vormen.’

 luchtfoto terrein  Het Zeglis in 1970

De gedachte was dat dergelijke bouwsels nog wel eens van pas zouden komen. De gemeente wilde toch graag de grote bunkers onder de Molen van Piet en langs de Wilhelminalaan slopen, maar kreeg alleen toestemming tot verwijdering van de spermuren op de doorgaande wegen. De rest bleef dus staan. Maar niet alle gebouwen stonden op gemeentelijk terrein. Ook op het erf van Veenstra aan de Schermerweg 107 waren verdedigingswerken aanwezig. Eén hiervan was een betonnen telefoonbunker die er in de oorlog uit zag als een echt huisje door een dak met geverfde dakpannen en geschilderde nepramen met gordijntjes ter camouflage. De bouwwerken op het erf mochten dan niet worden gesloopt, herbestemd gelukkig wel. En daar wist de familie wel raad mee.

De telefoonbunker en de twee gemetselde woonschuilplaatsen gebruikte boer Veenstra respectievelijk als kippenhok, paardenstal en varkensstal. In de zomerperiode ging het paard naar buiten en werd de zogenoemde ‘paardenbunker’ volledig geschrobd en geboend en vervolgens verhuurd als vakantieverblijf. De zonen Veenstra hadden daardoor elke zomer leuke speelkameraadjes uit de grote stad.

Advertentie voor vakantiewoning

Feestjes

Midden jaren zestig voldeed het onderkomen niet meer. Daarom kregen vanaf 1967 zoons Andries en Kees het iedere zomer tot hun beschikking. Het was een ideale plek om met vrienden af te spreken en feestjes te houden. Gelogeerd werd er ook. ‘s Winters verhuisden de jongens telkens weer terug naar de naastgelegen betonnen ‘kippenbunker’.

In 1974 stopten vader en moeder Veenstra met het boerenbedrijf en werd de paardenbunker na een verbouwing het permanente jeugdhonk van de vrienden. ‘De Bunker’ zoals het vanaf toen heette kreeg een barretje en een tussenvloer voor extra capaciteit. Er konden nu wel 30 man in! Het uitgehakte gat waar voorheen het paard doorheen moest werd deels weer dichtgemetseld en voorzien van een venster.
Vanaf toen kwamen de vrienden elke woensdag-, vrijdag-, zaterdag- en zondagavond bijeen. Pa en Moe, zoals ze ook door de vrienden werden genoemd, genoten van de reuring en iedereen was welkom, ook zo nu en dan aan de keukentafel. De sfeer was altijd goed, ondanks (of dankzij?) genoeg drankjes, Javaanse Jongens, vette Afghanen en de klanken van Roxy Music, Pink Floyd en David Bowie. Het resulteerde in legendarische avonden, verkeringen en vriendschappen voor het leven.

motor voor de bunker  Bar tijdens Oud en Nieuw   De Tussenvloer

Wilde ideeën

De Bunker werd een begrip. Steeds meer vreemden wilden wel eens een kijkje nemen of kwamen als introducé mee. Alkmaarse taxi’s wisten waar ze moesten zijn als zij de opdracht kregen naar De Bunker te rijden. En ondanks alles was er nooit narigheid, hooguit wilde ideeën. De bunker was een vertrekpunt van avonturen en bijzondere vakanties, zoals met de brommer naar Noorwegen.

bunker binnenkant  Fietsen op het dak  chillen voor de deur

Uiteindelijk kwam er aan dit alles een eind toen de boerderij werd verkocht aan scheepswerf N. Witsen & Vis die wilde uitbreiden. In 1981 gingen de boerderij en de ‘bunkers’ tegen de vlakte. De vrienden verloren elkaar echter niet uit het oog. Ze onderhielden nauw contact en hielpen elkaar waar nodig bij het wel en wee van het gezinsleven. Enkelen, waaronder Kees Veenstra zelf, bleven aan de Schermerweg wonen. Door middel van reünies houden ze de herinnering aan hun jeugd levend. Ze gaan nog altijd door het leven als Bunkerfreaks. Een fijne herinnering die mede mogelijk is gemaakt door De Bunker en de dichtgeknepen ogen van Pa en Moe Veenstra.

Sloop van de boerderij

Door Emmie Snijders

Dit verhaal stond eerder in de Alkmaarsche Courant van 12 april 2016.

test