Eind jaren zestig schieten de jeugdsozen en jongerencentra als paddenstoelen uit de grond. Ook Broek op Langedijk maakt kennis met dit fenomeen: op 5 mei 1970 opent The Gunner aan de Dorpsstraat zijn deuren.

Het initiatief is genomen door een groep jongelui, die al eerder bijeenkwam in een ruimte in een aardappelschuur aan de Handelskade in Noord-Scharwoude. Daar repeteerde vanaf 1967 de beatgroep Impossible (Jos (Max) Quax zang, Ruud Scholtes basgitaar, Siem Stam drums, Nico Hart gitaar). Nadat Impossible ophield te bestaan werd de ruimte overgenomen door The Last Culture Blues Band (Dick Bakker zang, Freek Pliester piano, Willem Borst gitaar, Nico Hart gitaar en Wim Koomen drums). De ruimte ontwikkelt zich tot een ontmoetingsplaats voor de plaatselijke jeugd, waar Willem Borst de naam ‘The Gunner’ (de kanonnier) voor bedenkt. Niet echt een naam die past bij het gedachtengoed van de ‘love and peace’ hippiegeneratie, maar het klonk gewoon lekker.

Eind 1969 moest de jeugd de schuur verlaten, en begon de zoektocht naar een vervangend pand. In februari 1970 kwamen ze erachter dat de ‘Villa van Bonnet’ in de Dorpsstraat (toen 164, nu 134) voor veertig gulden per week te huur stond. Eigenaar van het pand was Jan Langedijk, de voormalige schaatser, die het pand best aan de jeugd wilde verhuren. Omdat nog niemand van de ‘Gunners’ de leeftijd van 21 jaar had bereikt, werd het huurcontract ondertekend door Dick Bakker en Piet Minnema.
De kern van The Gunner bestond uit Jos Quax, Willem Kramer (de technicus), Jan van der Vlugt, Ed Andrea (de boekhouder), Willem Borst (onder andere maker van de schilderingen in de woonkamer) en Nico Hart (flyers). Er was ook een aantal mensen meer indirect betrokken, waaronder Siep en Goos Eilander, Rob van der Zon Brouwer, Wim Koomen, Nico Blankendaal en Peter de Boer. Met hulp van de jongerenwerker van de gemeente, Cees van Oosten, werd toestemming van de gemeente verkregen om de villa te gebruiken als ‘ludiek oriëntatiecentrum’.

Villa van Bonnet

De Villa van Bonnet was in 1916 gebouwd voor de groenten- en aardappelenkoopman Slot. Later zou zijn compagnon Bonnet er wonen, waar de villa zijn naam aan dankt. Daarna kreeg het gebouw verschillende functies, van noodhospitaal in de oorlog tot archiefopslag en kleuterschool. Het gebouw raakte in verval.
Toen de jongelui het in 1970 huurden, troffen ze op de vervuilde zolder zelfs een groep duiven. De balkonbalustrade was vermolmd, kozijnen afgebladderd en het huis was niet warm te stoken. Maar door de vele vertrekken was het uitermate geschikt als ‘multifunksioneel’ centrum. Met op de achtergrond de muziek van Iron Butterfly (‘In a gadda da vida’) en Jimi Hendrix tot Neil Young en Fairport Convention werd hard gewerkt om de boel op te knappen. Zo werden de muren beschilderd met fantasie-achtige figuren, passend in die tijd. Als meubilair haalde men overal oude banken en stoelen vandaan, tot en met een grote partij groene kerkbankkussens uit de vlak daarvoor afgebrande Nederlands Hervormde kerk van Oudkarspel.

Opening

De opening op 5 mei 1970 was een ‘happening’ die door kunstenaar Klaas Hoek was aangekleed. Op de eerste etage was een foto-expositie met werk van Ed Lohman. Men probeerde elk weekeinde livemuziek te programmeren. Bands als Guruperide (de voorloper van de bekende band Mayfly), Istud Agass, Universal, Last Culture Blues Band en Music Organization Underwear en soloacts als Jan de Beer, Ruud Galis, Aad Berkhout en Ton Gieling traden op.

Ook andere activiteiten werden in het pand georganiseerd. Discussieavonden en lezingen, bijvoorbeeld over gezonde voeding. Bijzonder was ook de komst van toenmalig Europees kampioen dammen, Ton Sijbrands. In een simultaanpartij in september 1970 speelde hij tegen twintig ‘Gunners’. Binnen drie kwartier was hij klaar: slechts een deelnemer wist een remise af te dwingen, de rest legde het af tegen Sijbrands. De conclusie van de Europees kampioen was dan ook: ‘Met dammen heeft het eigenlijk weinig te maken!’ Dat mocht de pret niet drukken voor de jongelui, die de rest van hun leven konden zeggen dat ze tegen Sijbrands hadden gedamd.

De kosten voor het jeugdcentrum werden gedekt door giften, entreegelden en de opbrengst van verkoop van versnaperingen. Een kopje koffie of thee kostte 40 cent, een glas limonade 60 cent en een koek kocht je voor 25 cent. Uit de bijnaam ‘blowtent’ zou je kunnen concluderen dat er ook nog wel andere dingen geconsumeerd werden.

Het einde

Door een gebrek aan organisatie, iedereen rommelde maar wat aan, kwam het regelmatig voor dat het maar met moeite lukte om de veertig gulden huur bijeen te schrapen. Een oplossing werd gevonden door het verhuren van enkele zolderkamertjes als woonruimte aan jongeren. Dit had wel tot gevolg dat de bezoekers van The Gunner vaak gelijk doorliepen naar de gezellige kamertjes op zolder, waarmee de grote ruimte beneden zijn functie verloor. Toen ook steeds meer leden van de oude kern van The Gunner vertrokken, werd het hele pand opgedeeld in woonruimtes en het einde van The Gunner was een feit.
De plaatselijke jeugd trok verder, eerst naar Le Petit Canonnier in Zuid-Scharwoude en later naar het voormalige raadhuis aldaar, waar het nieuwe jongerencentrum De Koog werd gevestigd.

Ondanks het feit dat The Gunner slechts een jaar heeft bestaan, hebben veel jongelui er mooie herinneringen aan overgehouden. En de villa van Bonnet, sindsdien opgeknapt, afgebrand in 2006 en daarna weer in volle luister hersteld, staat nog steeds te pronken aan de Dorpsstraat 134.

Door Paul Post, met veel dank aan Nico Hart en Rob Duivens